USG tarczycy jest badaniem wykorzystującym fale dźwiękowe do stworzenia obrazu poddawanego diagnostyce gruczołu. Stanowi istotne narzędzie w wykrywaniu zmian chorobowych i innych problemów w obrębie tego organu, jak również w monitorowaniu postępów leczenia. Kiedy zrobić i jak przygotować się do USG tarczycy?
Kiedy zrobić USG tarczycy?
USG tarczycy zlecane jest przez lekarza endokrynologa lub lekarza rodzinnego, jeżeli wyniki badań krwi pacjenta wykazały anomalie lub skarży się on na dolegliwości mogące wskazywać na nieprawidłowości w obrębie tego organu. Wśród wskazań do wykonania badania należy wymienić przede wszystkim:
- nieprawidłowości w badaniach hormonalnych, głównie zbyt wysoki lub zbyt niski poziom hormonów tarczycowych,
- powiększenie tarczycy,
- występowanie wola,
- nagły spadek lub wzrost masy ciała,
- bezsenność lub nadmierna senność,
- duszności,
- trudności przy przełykaniu,
- długotrwale utrzymująca się chrypka,
- występowanie chorób tarczycy w rodzinie.
Wskazaniami do wykonania badania ultrasonograficznego są ponadto kontrola zdiagnozowanych już schorzeń tarczycy oraz monitorowanie stanu pacjenta po zabiegu usunięcia guza lub nowotworu tego organu.
USG tarczycy – jak się przygotować?
Pacjent, u którego ma zostać wykonane USG tarczycy, powinien stawić się na miejscu badania w ubraniach, które pozwalają na łatwe odsłonięcie szyi. Wymagane jest zdjęcie biżuterii w postaci naszyjników i kolczyków, może ona bowiem powodować zakłócenia w obrazie pokazywanym przez ultrasonograf. Aby zapewnić wiarygodność wyników, w ramach przygotowania do USG tarczycy w dniu badania pacjent powinien ponadto powstrzymać się od:
- nakładania na szyję maści, kremów i balsamów do ciała, które mogą powodować zakłócenia obrazu,
- wykonywania intensywnych ćwiczeń fizycznych, mogących wpływać na ukrwienie tarczycy,
- spożywania wyrobów tytoniowych, prowadzących do zmiany przepływu krwi w obszarze szyi i utrudniających interpretację wyników badania.
Istotne jest ponadto poinformowanie specjalisty wykonującego USG o posiadanych schorzeniach i alergiach, które także mogą mieć wpływ na badanie.
Czy na USG tarczycy trzeba być na czczo?
Pacjent, który stawia się w gabinecie diagnostycznym na USG tarczycy, nie musi być na czczo. Dzięki temu badanie to może być bez przeszkód wykonywane o każdej porze dnia.
Co warto zabrać ze sobą na badanie USG tarczycy?
Na badanie warto zabrać ze sobą wyniki poprzednich USG tarczycy, jeżeli były one kiedykolwiek wykonywane.
Przebieg USG tarczycy
Jak wygląda USG tarczycy? Przed przystąpieniem do badania pacjent musi przyjąć pozycję leżącą na plecach. Wykonujący USG lekarz pokrywa szyję pacjenta specjalnym żelem, który zapewnia właściwe przewodnictwo fal ultradźwiękowych i eliminuje pęcherzyki powietrza. Następnie przykłada on do obszaru badania głowicę ultrasonografu i, przesuwając ją w różnych płaszczyznach, dokonuje oględzin tarczycy oraz znajdujących się w jej pobliżu struktur, których obraz wyświetlany jest na monitorze w stanie rzeczywistym. USG tarczycy trwa z reguły od 15 do 30 minut. Badaniu nie towarzyszą dolegliwości bólowe, pacjent może jednak odczuwać w jego trakcie nieznaczny dyskomfort spowodowany naciskiem, jaki sonda wywiera na szyję.
USG tarczycy – co wykrywa?
USG umożliwia ocenę wielkości, kształtu oraz struktury tarczycy. Badanie to pozwala wykrywać:
- łagodne i złośliwe guzki tarczycy,
- stany zapalne tarczycy, w tym te wywołane autoimmunologiczną chorobą Hashimoto,
- torbiele i inne nieprawidłowości w budowie tarczycy,
- niedoczynność tarczycy,
- nadczynność tarczycy,
- chorobę Gravesa-Basedowa,
- zmiany nowotworowe tarczycy.
Kiedy dostępne są wyniki badania USG tarczycy?
Wyniki USG tarczycy dostępne są bezpośrednio po badaniu. Są przekazywane w formie wydruków obrazów ultrasonograficznych wraz z opisem. Należy pamiętać, że interpretacja wyników badania zawsze powinna być wykonywana przez lekarza specjalistę.