Refluks jest szerokim pojęciem, które obejmuje zarówno pojedyncze uczucie palenia za mostkiem (zgaga), jak i ciężką chorobę dającą różnorodne objawy, występujące niemal codziennie. Innymi słowy, jest to cofnięcie się treści wewnątrz przewodów, znajdujących się w ciele człowieka. Symptomy tego schorzenia bywają uciążliwe i cechują się różnym stopniem nasilenia. Co ważne, refluks wymaga konsultacji lekarskiej i wdrożenia stosownego leczenia.
Jakie są rodzaje refluksu?
Refluks można podzielić na trzy rodzaje, są to:
- refluks żołądkowo-przełykowy – treść pokarmowa cofa się z żołądka do przełyku;
- refluks jelitowo-żołądkowy – cofnięcie się treści pokarmowej, soków trzustkowych oraz żółci z dwunastnicy do żołądka;
- refluks krtaniowo-gardłowy – kwaśna treść z żołądka dociera do krtani bądź gardła, ponadto może sięgać również ucha środkowego oraz zatok przynosowych.
Dodatkowo można wyróżnić jeszcze jeden rodzaj, który związany jest z występowaniem przewlekłego stresu – jest to refluks stresowy.
Jak objawia się refluks?
Przyczyny refluksu mogą być różne, tak samo, jak jego objawy. W dużej mierze zależą one od konkretnego rodzaju. Dodatkowo u każdego chorego mają inne nasilenie. Jednak warto zwrócić uwagę na powtarzające się symptomy, gdyż mogą one świadczyć o chorobie refluksowej.
Objawy refluksu z podziałem na poszczególne rodzaje:
- Objawy refluksu żołądka:
- zgaga, czyli uczucie pieczenia za mostkiem;
- uczucie cofnięcia się treści pokarmowej z żołądka do przełyku;
- posmak kwasu odczuwalnego w tylnej części jamy ustnej;
- ból w klatce piersiowej;
- chrypka;
- przewlekły kaszel;
- częste odbijanie.
- Objawy refluksu jelitowo-żołądkowego:
- ból w nadbrzuszu, objawiający się pieczeniem i uczuciem palenia;
- ból brzucha i żołądka po spożytym posiłku;
- nudności;
- wzdęcia brzucha;
- wymiotowanie żółcią;
- gorycz w ustach;
- gorzkie odbijanie;
- brak apetytu.
- Objawy refluksu krtaniowo-gardłowego:
- uczucie przeszkody w przełyku, opisywane jako gula w gardle;
- nieprzyjemny zapach z ust;
- uporczywa chrypka, najczęściej występująca rano;
- suchy i świszczący kaszel;
- chrząkanie.
- Objawy refluksu stresowego:
- uczucie pieczenia w przełyku;
- uczucie cofnięcia się treści żołądkowej;
- przewlekły męczący kaszel, skutkujący skurczami oskrzeli;
- nudności;
- ciągłe odbijanie;
- ból w klatce piersiowej;
- zaburzenia połykania, czyli trudności związane z przełykaniem pokarmów i płynów;
- ból brzucha.
Jak diagnozowany jest refluks?
Postawienie prawidłowej diagnozy wymaga wizyty u specjalisty – gastroenterologa. Na podstawie szczegółowego wywiadu oraz występujących symptomów, przeprowadzi on kompleksowe badania, aby stwierdzić, czy jest to refluks żołądka, jelit, krtani czy stresowy.
W tym celu wykonywane są różnego rodzaju procedury medyczne takie jak: gastroskopia, pobranie wycinków do badania histopatologicznego, test na obecność H. pylori, badanie pH-metria, zdjęcie RTH czy test Hida. Wybór odpowiedniej metody badania zależy od występujących objawów.
Jak wyleczyć refluks?
Refluks przełyku, jelit, krtani czy stresowy wymaga dokładnej konsultacji lekarskiej i przeprowadzenia stosowanych badań. W przypadku tej choroby najczęściej stosuje się leczenie farmakologiczne. Kuracja obejmuje nowoczesne leki na refluks na receptę, którą przepisuje lekarz po dokładnym rozpoznaniu. Pacjent powinien stosować się do zaleceń specjalisty, co pozwoli ograniczyć uciążliwe dolegliwości.
Leki na refluks najczęściej zawierają lanzoprazol, omeprazol, esomeprazol, pantoprazol bądź rabeprazol. Substancje te zmniejszają wydzielanie kwasu żołądkowego.
Czy możliwe jest leczenie refluksu domowymi sposobami?
Istnieją domowe sposoby na refluks, które złagodzą uciążliwe objawy. Warto zatem zastosować poniższe wskazówki, aby zniwelować uporczywe dolegliwości.
Refluks – domowe sposoby:
- spożywanie posiłków o stałych porach i bez pośpiechu;
- unikanie pozycji leżącej po spożytym posiłku przez około 2 godzin;
- nie należy obficie popijać spożytych posiłków, gdyż zwiększa to objętość żołądka;
- ostatni posiłek należy spożywać 2-3 godziny przed snem;
- na złagodzenie zgagi pomoże wypicie szklanki mleka;
- na zaleganie treści w przełyku pomocna będzie woda mineralna niegazowana;
- warto systematycznie zjadać kilka migdałów;
- przy refluksie pomocny jest także kleik z siemienia lnianego.
Refluks – dieta:
Dieta na refluks to modyfikacja dotychczasowych przyzwyczajeń żywieniowych. Osoby zmagające się z uciążliwymi dolegliwościami powinny:
- unikać spożywania gorących i zimnych potraw;
- zrezygnować z używek, np. alkohol, palenie papierosów, kawa oraz herbata;
- unikać ostrych przypraw, kwaśnych owoców oraz tłustych i smażonych potraw;
- wybierać produkty o miękkiej konsystencji;
- zrezygnować z żucia gum;
- unikać cebuli i warzyw cebulowatych, pomidorów i przetworów pomidorowych, owoców cytrusowych oraz soków z tych owoców, wyrobów czekoladowych i czekolad.
Wskazane są:
- chleb pszenny;
- chude gotowane mięso;
- gotowane ryby;
- gotowane owoce i warzywa;
- twaróg;
- jaja;
- śmietana;
- galaretki;
- kompoty owocowe.
Refluks to uporczywa przypadłość, która skutecznie potrafi utrudnić codzienne funkcjonowanie. Objawy można jednak zniwelować, poprzez przyjmowanie leków przepisach przez lekarza oraz wdrażając odpowiednią dietę. Co ważne, zdrowe nawyki należy utrzymywać cały czas, nawet po ustaniu objawów.