Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego potrafią dać się we znaki – od piekącej zgagi po niepokojące krwawienia, ciągłe wzdęcia czy bóle brzucha o niewyjaśnionym pochodzeniu. W takich przypadkach lekarz może zaproponować nie jedno, a dwa kluczowe badania – gastroskopię i kolonoskopię – które dziś coraz częściej wykonuje się podczas jednej sesji, pod wspólnym znieczuleniem.
To rozwiązanie, które oszczędza czas, zmniejsza stres i pozwala na kompleksową diagnostykę całego układu pokarmowego „za jednym podejściem”. Rozwiewamy wątpliwości, wyjaśniamy, kiedy to dobre rozwiązanie, jak przebiega taka podwójna procedura i w jakich sytuacjach lepiej ją rozdzielić.
Kiedy lekarz zaleca oba badania jednocześnie
Istnieje wiele sytuacji klinicznych, w których jednoczesne przeprowadzenie gastroskopii i kolonoskopii jest uzasadnione:
- Objawy ze strony całego przewodu pokarmowego. Pacjenci zgłaszający dolegliwości zarówno z górnego, jak i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, takie jak ból brzucha, zgaga, nudności, biegunki czy krwawienia, mogą skorzystać z kompleksowej diagnostyki podczas jednej sesji.
- Profilaktyka nowotworowa. Osoby po 50. roku życia, zwłaszcza z obciążonym wywiadem rodzinnym w kierunku nowotworów przewodu pokarmowego, powinny rozważyć jednoczesne badania w celu wczesnego wykrycia zmian przednowotworowych.
- Niewyjaśniona niedokrwistość. W przypadkach anemii z niedoboru żelaza, gdzie nie można jednoznacznie określić źródła krwawienia.
- Monitorowanie chorób przewlekłych. Pacjenci z chorobą Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego czy celiakią mogą wymagać regularnej oceny zarówno górnego, jak i dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Dwa badania, jeden dzień – przygotowanie krok po kroku
Przeprowadzenie obu badań w jednym dniu wymaga odpowiedniego przygotowania:
- Przygotowanie do kolonoskopii – Na kilka dni przed badaniem pacjent przechodzi na dietę lekkostrawną. Natomiast dzień przed badaniem stosuje środki przeczyszczające w celu oczyszczenia jelita grubego.
- Przygotowanie do gastroskopii – Pacjent powinien być na czczo przez co najmniej 6 godzin przed badaniem. Zapewnia to odpowiednią widoczność górnego odcinka przewodu pokarmowego.
- Dzień badania – Po przybyciu do placówki medycznej pacjent przechodzi konsultację anestezjologiczną. Następnie, w znieczuleniu ogólnym lub sedacji, przeprowadzane są kolejno gastroskopia i kolonoskopia. Cała procedura trwa zazwyczaj od 30 do 60 minut.
- Po badaniu – Pacjent pozostaje pod obserwacją przez kilka godzin, aż do pełnego wybudzenia i stabilizacji parametrów życiowych.
Bezpieczeństwo znieczulenia ogólnego
Znieczulenie ogólne stosowane podczas jednoczesnych badań endoskopowych jest procedurą bezpieczną, prowadzoną przez doświadczonych anestezjologów. Nowoczesne środki znieczulające oraz monitorowanie funkcji życiowych pacjenta minimalizują ryzyko powikłań. Ważne jest jednak, aby przed zabiegiem poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, alergiach oraz chorobach przewlekłych.
Czy warto to robić prywatnie?
Decyzja o przeprowadzeniu jednoczesnych badań w placówce prywatnej może być korzystna z kilku powodów:
- Krótszy czas oczekiwania – Prywatne placówki często oferują szybszy dostęp do badań. Jest to istotna kwestia w przypadkach pilnych lub dla osób ceniących swój czas.
- Komfort pacjenta – Nowoczesne ośrodki prywatne zapewniają komfortowe warunki, indywidualne podejście oraz możliwość wyboru terminu badania.
- Kompleksowa opieka – Wiele prywatnych placówek oferuje pakiety obejmujące konsultacje przed i po badaniu, co ułatwia cały proces diagnostyczny.
Kiedy lepiej rozdzielić badania?
Mimo wielu zalet jednoczesnych badań, istnieją sytuacje, w których lepiej jest przeprowadzić je oddzielnie:
- Stan zdrowia pacjenta – U pacjentów z ciężkimi chorobami serca, płuc czy innymi schorzeniami zwiększającymi ryzyko znieczulenia ogólnego, lekarz może zalecić rozdzielenie badań.
- Niewystarczające przygotowanie – Jeśli pacjent nie przygotował się odpowiednio do kolonoskopii (np. nie oczyścił jelita), lepiej jest odroczyć to badanie, aby zapewnić jego skuteczność.
- Specyficzne wskazania – W niektórych przypadkach klinicznych lekarz może uznać, że bardziej odpowiednie jest przeprowadzenie jednego z badań w pierwszej kolejności.
Jednoczesne przeprowadzenie gastroskopii i kolonoskopii to efektywna i bezpieczna metoda diagnostyczna, pozwalająca na kompleksową ocenę przewodu pokarmowego. Decyzja o takim podejściu powinna być jednak oparta na indywidualnych wskazaniach medycznych oraz konsultacji z doświadczonym specjalistą.